Artikelen

Kamagurka in Zomergasten 2023: ‘pas als je de kritische ik uitput, kan er iets goeds ontstaan.’

Kamagurka

De vijfde gast in Zomergasten 2023 is de absurdistische cartoonist Kamagurka. De echte naam van deze onvoorspelbare Belg is Luc Zeebroek (1956). Interviewer Theo Maassen maakt er weer een echt, verrassend en fascinerend gesprek van. Kamagurka: ‘als ik teken ben ik een kind.’ 

Een typerend moment tijdens Zomergasten:  Kamagurka gaat midden in een live uitzending naar de WC. Nog nooit vertoond, dat is pas humor en past helemaal bij deze kwikzilvere persoon. Zijn bijzondere pseudoniem is ontleend aan een vorm van Oosterse vechtsport. Het leek Luc Zeebroek, zo heet hij echt, wel een naam die mensen bijblijft. Kamagurka is vooral door zijn tekeningen bekend. Voor onder meer Humo, de Standaard, de Morgen, de NRC en de satirische bladen als Charlie Hebdo en Hara Kiri.

Ruimte

Na goede gesprekken met kosmoloog Thomas Hertog, cinematographer van Hoytema, politicus Arib en auteur Bibi Dumon Tak, weet gespreksleider Theo Maassen er weer een originele uitzending van te maken. Hij is uitstekend voorbereid, geeft veel ruimte aan de gast en probeert die echt te begrijpen. Hij houdt zich niet dwangmatig aan het draaiboek vast en zegt gewoon als hij even niet weet wat hij moet vragen. Hij durft te improviseren en is niet bang om stiltes te laten vallen. Verfrissend!

Verfrissend, surrealistisch en een tikkeltje chaotisch zijn de fragmenten die Kamagurka ons voorschotelt ook. Een greep hieruit: de bizarre broers Robert en Charlie Crump. Allebei getalenteerde tekenaars en cartoonisten. Robert heel succesvol , Charlie minder, hij pleegt zelfmoord. Kamargurka: ‘de grens tussen genialiteit en gekte is dun.’

Waakzaamheid

Voor Kamagurka is creativiteit waakzaamheid, die twee elementen moeten iets met elkaar aangaan. Even later vertelt Kamagurka dat hij als 17 jarige scholier op excursie is in Parijs. Hij heeft geen zin in het Louvre met klasgenoten en gaat er zelf op uit. Onverwachts komt hij zijn idool cartoonist de Fransman Gébé tegen. Deze vraagt hem een tekening te laten zien. Gébé’s commentaar: ‘niet slecht, maar je tekening is niet gek genoeg.’ Theo Maassen vraagt terecht wanneer is het gek genoeg? Kamagurka: ‘als het persoonlijker wordt, je moet iets maken wat nooit eerder gemaakt is.’

Het pleit voor Kamagurka dat hij de Britse komiek Spike Milligan ( The Goon show) introduceert. Niet velen kennen hem. Deze geniale komiek leed aan zware depressies. Kamagurka: ‘als je te gelukkig in het leven staat, is het moeilijk om goede humor te maken. Het is de kunst om zware zaken lichter en lichte zaken juist zwaarder te maken’. Dat is ook wat Koot en Bie bij uitstek doen, als zij in een volgend fragment de uitzending van de Vlaamse satiricus Johen Anthierens op zijn kop zetten.

Roland Topor

Dat geldt ook voor de Franse humorist, schrijver en ‘schilder met spuitbus’ Roland Topor. In een fragment uit het programma Hier is… Adriaan van Dis uit 2015. Kamagurka vindt dat Topor gul is met zijn creativiteit. In tegenstelling tot de meeste televisie programma’s van nu. Kamagurka: ’99,9 % van de programma’s ergeren mij. Ik vind dat programmamakers en commission editors, sociale media als excuus gebruiken om geen originele televisie meer te maken.’

Iets wat tv- vervuiler John de Mol zich mag aantrekken met zijn op effectbejag gestoelde programma’s.

Je suis Charlie

Kamagurka laat zijn serieuze kant zien bij het tonen van scenes uit het leven van kunstschilder René Daniels. Hij noemt hem de beste schilder van Nederland. Daniels kreeg een hersenbloeding toen hij 37 jaar oud was. Kamagurka: ‘niemand schildert zoals hij, heel eigen, hoe persoonlijker, hoe interessanter.’

Later in de uitzending volgt er een fragment uit de aangrijpende documentaire ‘Je Suis Charlie’. Over de terroristische aanslag op de redactie van het satirische blad Charlie Hebdo in Parijs. Hierbij kwamen 12 medewerkers om het leven. We zien een knappe Française vertellen hoe zij bedreigd werd door de terroristen, terwijl om haar heen collega’s werden doodgeschoten. Kamagurka kon hierdoor enige tijd niet meer tekenen. Vrienden van hem kwamen om.

Na het zien van een scene uit de film Eraserhead van ultieme surrealist David Lynch( Twin Peaks, The Straight Story, Elephant Man) zegt Kamagurka: ’in het surrealisme benader je de realiteit veel meer dan in de zogenaamde werkelijkheid zelf.’

Waardeer dit artikel

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.

Mijn gekozen donatie € -