De eerste Zomergast van seizoen 2024 is Eric van der Burg (1965) de ex-staatssecretaris Justitie en Veiligheid van de VVD. Door absentie van presentator Adriaan van Dis interviewt journalist/ programmamaker Peter van Ingen(1950) hem. Hij was de eerste interviewer bij dit VPRO programma van 1988 tot 1995. Van der Burg die zichzelf een ‘stuiterballetje’ noemt, is een gepassioneerde en bevlogen prater, die houdt van feel-good films en Andre Hazes.
In het begin van het gesprek vertelt van der Burg dat zijn doel van de avond is om te praten over thema’s als goed leiderschap, sterke invloedrijke vrouwen, verbinding en minder polarisatie.
Eric van der Burg voegt meteen de daad bij het woord en begint met een fragment over Angela Merkel de oud bondskanselier van Duitsland. Eens ‘de machtigste vouw ter wereld’ volgens de politicus. Een vrouw die haar emoties durft te tonen. ‘Kwetsbaarheid is een teken van kracht’. Later in het programma noemt hij Merkel’s kernpunten: afkomstig uit de DDR, zij vervulde een gidsfunctie in de internationale politiek en was van mening dat de sterke schouders de zwaarste lasten moeten dragen. Zij is een inspiratie voor hem.
Momenten
Er zijn twee essentiële momenten in het leven van Eric van der Burg. Na het zien van een documentaire van René Roelofs over de Molukse kaping in 1977 van lagere schoolkinderen in Bovensmilde, besluit de liberale politicus de lokale politiek in te gaan, na het zien van zoveel onrecht. Hij noemt het een ‘moment van politiek en sociaal inzicht’. Naar verluidt was van der Burg populair in de Amsterdamse gemeenteraad bij zowel links als rechts.
Het andere keerpunt is bij de Bijlmerramp in 1992. De ex-staatsecretaris en bestuurder van Zuidoost Amsterdam, ziet een totaal ontredderde vrouw, die drie kinderen heeft verloren in de vliegtuigramp. Van der Burg besluit daar ‘ik ga me richten op die mensen die geen stem hebben’.
Truus Wijsmuller
Een andere sterke vrouw, die het verschil maakt is Truus Wijsmuller. Zij is geportretteerd in de documentaire ‘De Kinderen van Truus’ van Pamela Stuurhoofd en Jessica van Tijn. Zij redde 10.000 Joodse kinderen uit handen van de nazi’s. De kinderen werden uit Duitsland via Nederland vervoerd naar Engeland. Eric: ‘iemand als Steven Spielberg heeft een vergelijkbaar thema aangepakt met de film Schindler’s List. Maar deze Truus Wijsmuller is vrijwel onbekend. ‘ Dat is de kracht van Zomergasten om onbekende en invloedrijke mensen in beeld te brengen. Van der Burg noemt dit het belangrijkste fragment van de avond.
In De Vrouwen van Venserpolder zien we mensen in Zuidoost Amsterdam , die haast niet buiten komen en vaak eenzaam zijn een moestuintje beginnen. Een Surinaamse vrouw, die werkt als oppasmoeder, viert met haar kinderen dat zij na drie jaar van haar schuldsanering af is. Mooi om te zien.
Sociaal bewogen
Van der Burg komt over als een gedreven politicus. Interviewer Peter van Ingen luistert goed en valt de Zomergast niet als maar in de rede. Een keer houdt hij niet zijn woord. Aan het begin van het programma spreekt de presentator af, dat zij er geen politiek programma van gaan maken. Op twee-derde van het interview houdt hij zich daar niet aan en zaagt de ex-staatssecretaris oeverloos door op zijn positie bij de spreidingswet en of hij de inbreng van de VVD in het huidige kabinet Hans Schoof niet betreurt . Van Ingen wil van der Burg duidelijk bepaalde uitlatingen ontlokken. Hoezo tendentieus? De politicus houdt zijn poot stijf en laat zich niet uit de tent lokken.
Van Ingen vergelijkt van der Burg met oud politicus Jan Marijnissen, om zijn oprechte sociale bewogenheid. Hij vindt hem geen typische VVD-er. Van der Burg pareert: ‘mensen als ik hebben geen reden tot klagen. Links heeft niet het alleenrecht op sociale rechtvaardigheid!’
Er worden nog enkele pittige onderwerpen behandeld, zoals de Italiaanse serie La Piovra (inktvis) over de aanslag op Cattani, de man die de Maffia in Italië bestrijdt en vermoord is. En de televisie film Hersenschimmen van Heddy Honigmann met Joop Admiraal en Marja Kok, naar het boek van Bernlef over dementie.
Les Misérables
Maar er is ook wat lichtere kost als de kinderfilm De Schippers van de Kameleon. Over een Friese tweeling met een zelfgemaakte motorboot. Hier herkende de liberale politicus zichzelf in. Hij is geboren in Friesland, maar voelt zich het meest thuis in de Bijlmer, waar hij 40 jaar heeft gewoond. De liberaal in hart en nieren zegt ook te houden van feel-good films als Annie, Love Actually, Brief voor de Koning en Legally Blond. De atlete Sifan Hassan komt ook ter sprake. We zien de hardloper tijdens de Olympische Spelen van 2021. Zij valt in het begin en wint Goud door een formidabele inhaalrace in de laatste ronde.
De keuzefilm van Eric van der Burg is de klassieke musical Les Misérables naar een boek van Victor Hugo. ‘Het begin van het liberalisme, het gaat ook over opkomen voor de zwakkere in de samenleving.’ ‘Als ik een moeilijk moment heb, kijk ik naar Les Misérables’, besluit de van het begin tot het einde gepassioneerde Eric van der Burg.
Waardeer dit artikel
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.