Eind december werd de vierdelige serie I.M. naar een boek van schrijver Connie Palmen over journalist, schrijver en satiricus Ischa Meijer op televisie uitgezonden. Geregisseerd door filmmaker Michiel van Erp.(Ramses)
Op het laatste Nederlands Film Festival in Utrecht wint acteur Ramsey Nasr dik verdiend een Gouden Kalf voor zijn rol als Ischa Meijer in I.M. In zijn dankwoord zegt Nasr over Ischa Meijer: ‘hem spelen voelt als een zwaktebod, hij is onvervangbaar. Die wonderlijke, hevig gekneusde, briljante, irritante man met zijn zalig intimiderende charme.’
Deze speech is het hoogtepunt van het Gouden Kalveren gala van het filmfestival met zijn ‘Hollywood aan het Neude’ imago. De oprechtheid van Ramsey Nasr springt eruit, tussen het nodige klatergoud en geforceerde glamour, waar Ischa Meijer juist zo’n hekel aan had.
Bergen-Belsen
Ischa Meijer overleeft als peuter samen met zijn ouders het concentratiekamp Bergen-Belsen (1943-1945). Die gruwelijke ervaring heeft zijn verdere leven ingrijpend beïnvloed. Het is bekend dat de eerste vijf levensjaren heel essentieel zijn in een mensenleven. Alhoewel Ischa de kampervaringen niet bewust heeft meegemaakt, moeten de angst, de honger en de alom aanwezige dood zijn gevoel voor veiligheid als kind sterk verstoord hebben.
Later blijkt dat zijn ouders Ischa niet bepaald liefdevol hebben opgevoed, op latere leeftijd werd hij zelfs uit huis gezet. Dat Meijer zijn leven lang getraumatiseerd is en altijd zoekt naar erkenning is dan ook begrijpelijk. Hij werkt als journalist bij media als het Vrije Volk, de Haagse Post, Nieuwe Revu en Vrij Nederland.
Amour Fou
Daarna wordt hij gevreesd en bewonderd als messcherpe, meedogenloze interviewer in het VPRO-radioprogramma ‘Een Uur Ischa’. In de dramaserie zien we dat producent Joop van den Ende hem vraagt voor RTL 5 een televisietalkshow I.S.C.H.A. te maken. Geïnterviewden laten zich vaak inpalmen door de aandoenlijke charme van Ischa Meijer. Tevens maakt hij van zijn hart geen moordkuil en dat wordt hem niet altijd in dank afgenomen door zijn gesprekspartners.
In I.M. zien we een intense l‘amour fou’ ontstaan tussen de introverte auteur Connie Palmen en compromisloze journalist Ischa Meijer. Palmen heeft net haar goed ontvangen debuutroman ‘De Wetten’ geschreven en wordt door Meijer in een café in Amsterdam geïnterviewd. ‘Laten we het niet over je roman hebben, maar over de mediahype, veel interessanter’, zegt Ischa.
Beiden voelen intuïtief aan dat zij voor elkaar bestemd zijn. Ischa Meijer wordt formidabel gespeeld door acteur, dichter des vaderlands en curiosa verzamelaar Ramsey Nasr. Een van de meest fascinerende acteurs bij Internationaal Theater Amsterdam. Hij heeft zich tot in het kleinste detail voorbereid en met grote toewijding ingeleefd.
Sterk karakter
Bezield en gerenommeerde zangeres Wende Snijders vertolkt de rol van Connie Palmen. Zij heeft veel minder tekst dan Nasr, wat de serie wat ongebalanceerd maakt. Natuurlijk wordt het verhaal vanuit haar point of view verteld en is het daarom logisch dat Ischa /Nasr in het middelpunt staat. Soms komt haar dialoog rechtstreeks uit het boek I.M: Zinnen als: ‘Weet je dat ik me nog nooit zo niet eenzaam heb gevoeld’ en later ‘Je bent me vreemd als je met mij vrijt.’ Maar Palmen/Wende heeft ook een sterk karakter en zou wat meer eigen tekst hebben kunnen krijgen.
Aan de andere kant is het bekend dat acteren zonder tekst met alleen je ogen en gezichtsuitdrukking het aller moeilijkste is. Dat doet Wende Snijders voortreffelijk.
Puzzelstukjes
De serie is opgebouwd uit korte scenes, die het wispelturige karakter van Ischa Meijer goed benadrukken. Het ene moment vreet hij s-nachts op manische wijze de ijskast leeg. (herinnering honger in het kamp). Dan weer zingt hij uit volle borst Franse liedjes met Connie. Er komen grote thema’s aan bod, zoals leven met een concentratiekamp verleden, het zoeken naar erkenning in werk en liefde en hoe om te gaan met liefdeloze ouders. I.M. houdt mij van de eerste minuut tot de laatste in zijn greep en dat is op zich een knappe prestatie.
Maar echt ontroeren doet het mij slechts een enkele keer. Alle scenes bij elkaar, vormen als het ware puzzelstukjes die een beeld vormen van deze op taalgerichte personages. De scenes volgen elkaar in rap tempo op, maar er zijn te weinig rustpunten en diepere contactmomenten. Het binnenste van hun ziel leer je daardoor niet echt kennen.
Een film of drama serie is vaak zo goed als zijn kleinste bijrollen. En die hadden in de vorm van de uitgever van Palmen, de broer van Ischa en met name zijn psychiater Louis Tas, een sterke Hugo Koolschijn, wat meer uitgewerkt kunnen worden.
Dit zijn wat kritische subjectieve kanttekeningen in een al met al fascinerend schouwspel. Twee complexe, intense en boeiende personages, die een typische ‘Himmelhoch jauchzend, zum Tode betrubt’ (hoge pieken, diepe dalen) relatie beleven met elkaar.
interview met Ischa Meijer: https://youtu.be/cyHwBt-ZfW4
Waardeer dit artikel
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.